ندای هرمزگان – مرضیه دشتی
خودکشی تلاشی آگاهانه به منظور خاتمه دادن به زندگی خود است و امکان دارد این تلاش به اقدام تبدیل شود یا فقط به شکل احساس در فرد بماند و به عبارتدیگر فرد احساس میکند که برای رسیدن به زندگی بهتر ضعیف و ناتوان است و نیز احساس میکند که نمیتواند برای زندگی خود هدف و معنایی بیابد.
به گزارش ندای هرمزگان، طی سالهای اخیر به گفته منابع رسمی اما بدون آمار، تایید شده که میزان خودکشی در استان به خصوص در قشر نوجوان و یا جوانان افزایش یافته است که به همین منظور با دکتر مژگان صابری معاون امور پیشگیری بهزیستی استان هرمزگان در زمینه راه های پیشگیری از این آسیب اجتماعی گفت وگویی انجام شد.
معاون امور پیشگیری بهزیستی هرمزگان در گفت و گو با ندای هرمزگان بیان داشت: بنا به ماهیت پیچیده و چند عاملی آسیب های اجتماعی اتخاذ رویکرد هاي اجتماع محور در کنترل و پیشگیري از آسیب هاي اجتماعی و ارتقاي سلامت اجتماعیاز جمله استراتژیهای مقابله ای محسوب می شود که در بسیاري ازکشورها مورد استفاده قرار گرفته و تأثیرات مناسبی در این خصوص داشته اند. توسعه این مدل ها می تواند با جلب مشارکت مردمی و سازمان هاي دولتی و غیردولتی و همکاری بین بخشی به هم افزایی اقدامات منجر می گردد. همانگونه در بحث جسمانی، قبل از اینکه بیماری اتفاق بیافتد به منظور مصون سازی برنامه واکسیناسیون برای پیشگیری از آن بیماری صورت می گیرد تا بیماری اتفاق نیافتد در آسیب های اجتماعی هم به همین شکل است بطوری که باید آگاهی و اطلاع رسانی و آموزش به افراد جامعه و خانواده ها صورت گیرد.
معاون امور پیشگیری بهزیستی هرمزگان ادامه داد: اگر خانواده ها بتوانند آموزش های لازم را دیده باشند می توانند در کاهش آسیب های اجتماعی به فرزندان خودشان کمک بسیاری کنند و با شعار والد آگاه و فرزند ایمن این آموزش ها داده خواهد شد.
دکتر مژگان صابری افزود: سازمان بهزیستی هم به عنوان یکی از ارگان های متولی پیشگیری ازآسیب های اجتماعی، فعالیت های مختلفی در بحث پیشگیری از آسیب ها را دارد شایسته است همه ارگان ها با هم افزایی ظرفیت ها در کنار یکدیگر و در یک راستا به آن هدف نهایی که بحث کنترل و کاهش آسیب ها است برسند.
وی عنوان کرد: در این زمینه ارگان های مختلفی شامل دانشگاه علوم پزشکی، آموزش و پرورش، ورزش و جوانان، نیروی انتظامی و نهادهای فرهنگی نیز بسیار در امر پیشگیری ازآسیبهای اجتماعی بویژه پیشگیری از خودکشی می توانند تاثیرگذار باشند.
وی اضافه کرد: خودکشی بعنوان یکی از 10علت مرگ در جهان می باشد و با توجه به افزایش اقدام به خودکشی و تاثیرات روانشناختی، اجتماعی، اقتصادی برخانواده و جامعه باعث گردیده تا ضرورت توجه به برنامه ریزی واجرای برنامه جامع پیشگیری از خودکشی حساسیت بیشتری داشته باشد.
صابری خاطرنشان کرد: در این راستا با توجه به اطلس خودکشی طرح پیشگیری از خودکشی را دراستان انجام میدهیم .همچنین با انعقاد تفاهم نامه سه جانبه بین سازمان بهزیستی، آموزش وپرورش ودانشگاه علوم پزشکی همکاری لازم برای رسیدن به کاهش آمار خودکشی در پنج سال اینده خواهیم داشت. لذا بدلیل افزایش خودکشی بین نوجوانان ازسال 1400تاکنون بیشترین تمرکزآموزش وآگاهسازی به گروه سنی بین 13-19سال می باشد که قطعا معلمین ومشاورین مدارس،دانش آموزان ووالدین جزءگروه وجامعه هدف می باشند.
معاون امور پیشگیری بهزیستی هرمزگان ادامه داد: در کل عوامل های مختلفی مانند شکست عاطفی، رفتارهای خشونت آمیز والدین ومشاجره بین آنان، مشکلات اقتصادی، بیماری های روانی از جمله افسردگی و اضطراب شدید، اعتیاد، اختلالات روانی و شخصیتی، بیماری لاعلاج، سابقه خودکشی در خانواده باعث امر اقدام به خودکشی افراد می تواند باشد.
وی تاکید کرد: افراد با مراجعه به مراکز مشاوره های روانشناختی در سطح استان، تماس با مشاوره تلفنی 1480 و گرفتن مداخلات روانشناسی بموقع ودر موارد فوریتی با اورژانس اجتماعی 123تماس بگیرند واز آسیب دور بمانند.
به گفته وی؛ باید آموزش ها را از دوران کودکی آغاز کرد به همین منظور فعالیت وآموزش هایی که برای مادران باردار و همچنین مادرانی که کودکان زیر 3 سال داشته باشند ارائه می گردد تامفاهیم مرتبط با دلبستگی ایمن به آنها ارائه شود که بتوان در زمینه های تربیت فرزند به مادران وهمچنین پدران جهت آشنایی با سلامت روان وآشنایی با تکامل همه جانبه دوران ابتدایی رشد کودک آموزش ببینند.هدف از این طرح توانمند سازی مادران وخانواده ورابطه مناسب بین والدین وکودک می باشد.
معاون امور پیشگیری بهزیستی هرمزگان اضافه کرد: همچنین آموزش های بلوغ و نوجوانی به دلیل اینکه مرحله ای است که فرد بین دوران کودکی و جوانی قرار می گیرد.عدم خودآگاهی وعدم دانش وآگاهی کافی نداشتن مهارت لازم نسبت به مدیریت هیجانات وخشم وحل مسئله مناسب در این دوران احتمال بروز آسیب هایی از طرف خانواده وجامعه بشوند. آموزش به خانواده ها وهمچنین نوجوانان کمک می کند که توانمندی نوجوانان نسبت به خوداگاهی وموضوعات پیرامون آنانافزایش یابد .
معاون امور پیشگیری بهزیستی هرمزگان افزود: قطعا حمایت و روابط خانوادگی مناسب می تواند خیلی به فردی که در معرض آسیب هست کمک کند و اگر فرزند متوجه باشد که خانه و خانواده می تواند برایش محیط امنی باشد، با اطمینان خاطر باشد مشکلات خود را به راحتی با والدین مطرح خواهد کرد. بنابراین داشتن روابط خانوادگی مناسب می تواند عامل محافظتی برای افراد در معرض آسیب های اجتماعی مانند خودکشی، اعتیاد، روابط نا متعارف وخارج از قوانین خانواده باشد.
دکتر صابری گفت: باید بتوانیم کودکانمان را به این سمت پیش ببریم که با آموزش هایی از جمله یکسری از مهارت های زندگی مثل خودآگاهی، حل مسئله، مدیریت هیجان وخشم ،تاب آوری اجتماعی،افزایش شادی، آشنا کنیم تا وقتی مشکلی برای فرد ایجاد می شود، بتوانند به راحتی مسئله را دربا کمک والدین وافراد آگاه در خانواده حل کنند.
وی توصیه کرد: خانواده ها بهتر است آموزش های لازم در زمینه هایی مانند کنترل خشم، کاهش استرس، مهارت های 10 گانه، مهارت های ارتباطی بین زن و شوهر که می تواند روی فرزندان تاثیرگذار باشد.
صابری گفت: سازمان بهزیستی به عنوان ارگانی که می تواند آموزش های لازم را از طریق مراکز آموزشی و مشاوره های وران شناختی در بخش های دولتی و غیردولتی می تواند آموزش های لازم را برای خانواده هایی که علاقه مند هستند، ارائه دهد.
معاون امور پیشگیری بهزیستی هرمزگان بیان کرد: یکی از مهمترین چیزهایی را که به عنوان عوامل محافظت کننده خیلی تاثیرگذار است، برخورداری از باورهای معنوی، فرهنگی و مذهبی می باشد که می تواند به افراد کمک کند تا ایمان قوی تری داشته باشند و در برابر آسیب ها کنترل بیشتری را داشته باشند.
صابری اضافه کرد: همچنین سازمان بهزیستی با همکاری صدا و سیما، اعلام برنامه ها و مطالب مفید در فضای مجازی، موشن گرافی و توزیع بروشورها، آموزش های لازم را به خانواده ها اطلاع رسانی می کند.
معاون امور پیشگیری بهزیستی هرمزگان گفت: در خصوص آسیب های اجتماعی فعالیت هایی جمعی در پایگاه های سلامت روان اجتماعی انجام می شود که خدمات اولیه درمحلات به صورت نیازسنجی صورت می گیرد و براساس نیاز افراد خدمات ارائه خواهد شد.
وی بیان داشت: اوقات فراغت دانش آموزان هم یکی از طرح هایی است که داریم و برای هفتمین سال متوالی اجرا شده است که در آن مشارکت اجتماعی نوجوانان در راستای پیشگیری از آسیب های اجتماعی برای این رده های سنی13- س18سال انجام می شود و هر چه مشارکت افراد در مسائل مربوط به خودشان بیشتر باشد قطعا می تواند در آسیب ها موثر باشد.
صابری گفت: این طرح با هدف ارتقا بخشیدن به توانمندی های نوجوانان اجرا می شود و در زمینه شیوه های همیاری اجتماعی برای پیشگیری از آسیب های اجتماعی می باشد.
وی در ادامه بیان داشت: علل بروز بسیاری از آسیب های اجتماعی فرزندان، عدم مهارت های زندگی و اجتماعی و ارتباط برقرار کردن و حل مسئله است.
معاون امور پیشگیری بهزیستی هرمزگان گفت: باید در بحث آسیب های اجتماعی بیشتر با موضوع پیشگیری فعالیت ها را دنبال شود و آموزش فرزند پروری خانواده ها محوریت اصلی در این نوع کاهش ها هستند.
صابری ابراز کرد: وقتی خانواده ای تصمیم می گیرد که بچه دار شود حتما باید برنامه ای داشته باشد و بداند چگونه باید فرزند خود را تربیت کند ضمن اینکه مشکلات واختلافات بین زوجی خود را حل ویا کاهش دهند و این نیاز به آگهی و آموزش دارد. مشاوره گرفتن جزئی از ملزومات زندگی خانواده ها باشد.
معاون امور پیشگیری بهزیستی هرمزگان در پایان عنوان کرد: تلفن 1480صدای مشاور از ساعت 8 صبح تا 24 شب آماده شنیدن درخواست های مشاوره ای عموم مردم به خصوص والدین و خانواده هاست که از این طریق مشاوران در مشکلات خانوادگی وتربیتی می توانند پاسخگوی مردم عزیز باشند.