ندای هرمزگان- دکتر ارزانی
در دنیای رقابتی بنادر جبل علی امارات به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین و موفق‌ترین بنادر جهان شناخته می‌شود. این بندر که روزانه حجم عظیمی از کالاها و کشتی‌های غول‌پیکر را مدیریت می‌کند، الگویی است برای بنادر منطقه که می‌توانند با الهام از تجربه‌های آن، مسیر توسعه را سریع‌تر طی کنند. بندر شهید رجایی، به عنوان بزرگترین بندر ایران در ساحل خلیج فارس، نیز می‌تواند با درس‌گیری از این نمونه بین‌المللی، جایگاه خود را در زنجیره لجستیک جهانی ارتقا دهد.
یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت جبل علی، «سرمایه‌گذاری روی زیرساخت‌های پیشرفته و مقیاس پذیر» است. عمق مناسب آب‌های این بندر برای پذیرش کشتی‌های اقیانوس‌پیما، سیستم‌های مکانیزه بارگیری و تخلیه، و شبکه گسترده انبارهای مدرن، امکان جذب حجم بالای تجارت را فراهم کرده است. شهید رجایی نیز با توجه به موقعیت استراتژیک خود در کریدور شمال-جنوب، نیازمند توسعه ظرفیت‌های زیرساختی مشابه است: افزایش عمق بندرگاه، تجهیز اسکله‌ها به فناوری‌های روز، و ایجاد مناطق آزاد تجاری-صنعتی پیرامونی می‌تواند جذابیت آن را برای خطوط کشتیرانی بین‌المللی افزایش دهد.
نکته کلیدی دیگر، یکپارچه‌سازی فناوری دیجیتال در مدیریت بندر است. جبل علی با استفاده از سیستم‌های هوشمند ردیابی کانتینرها، پلتفرم‌های آنلاین برای تسهیل امور تجاری، و بهره‌گیری از تکنولوژی روز دنیا برای پیش‌بینی تقاضا، بهره‌وری را به حداکثر رسانده است. شهید رجایی نیز می‌تواند با راه‌اندازی سامانه‌های دیجیتال یکپارچه، کاهش زمان انتظار کشتی‌ها و کامیون‌ها، شفافیت فرآیندها، و کاهش خطاهای انسانی را محقق کند. حرکت به سمت «بندر هوشمند» نه تنها هزینه‌ها را کاهش می‌دهد، بلکه اعتماد شرکای خارجی را جلب می‌کند.
«تنوع بخشی به خدمات» نیز از ویژگی‌های بارز جبل علی است. این بندر تنها یک نقطه ترانزیت کالا نیست، بلکه با ایجاد مناطق صنعتی، مراکز تعمیرات کشتی، و حتی جاذبه‌های توریستی، به یک قطب چندمنظوره تبدیل شده است. شهید رجایی می‌تواند با توسعه خدمات ارزش‌افزوده مانند لجستیک سردخانه ای برای محصولات کشاورزی، ایجاد کارگاه‌های تخصصی بسته‌بندی، یا راه‌اندازی مراکز تحقیق و توسعه مرتبط با صنعت دریایی، سهم خود را در اقتصاد ملی افزایش دهد.
همچنین، «همکاری با بخش خصوصی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی» رمز پویایی جبل علی است. این بندر با مشارکت شرکت‌های بین‌المللی، دانش فنی و منابع مالی را به خدمت گرفته است. شهید رجایی نیز می‌تواند با تسهیل مقررات، ایجاد مشوق‌های مالیاتی، و تضمین امنیت سرمایه‌گذاری، بخش خصوصی داخلی و خارجی را به مشارکت در پروژه‌های توسعهای ترغیب کند.
در نهایت، «توجه به پایداری محیط زیست» درس دیگری است که جبل علی به جهان آموخته است. این بندر با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، مدیریت پسماند، و کاستن از آلاینده‌ها، نشان داده که توسعه اقتصادی و حفظ محیط زیست می‌توانند همسو باشند. شهید رجایی نیز با توجه به حساسیت اکولوژیک خلیج فارس، باید استانداردهای سبز را در اولویت قرار دهد تا همزمان با رشد تجاری، میراث دار طبیعت منطقه باشد.
تجربه جبل علی ثابت می‌کند که تبدیل شدن به یک بندر تراز جهانی، تنها با داشتن موقعیت جغرافیایی ممتاز محقق نمی‌شود، بلکه نیازمند چابکی در پذیرش فناوری، نوآوری در خدمات، و تعامل سازنده با اقتصاد جهانی است. شهید رجایی با بهره‌گیری از این الگوها می‌تواند نه تنها به دریچه ایران به تجارت بین‌المللی تبدیل شود، بلکه نقش خود را به عنوان بازیگری تاثیرگذار در کریدورهای حیاتی ترانزیت آسیایی تثبیت کند.
