در نشست مشترک با مدیر امور حمل و نقل بین المللی کارنه تیر اتاق بازرگانی مطرح شد: ارائه خدمات کارنه تیر در هرمزگان قدم بزرگی برای تسریع در امور حمل و نقل بین المللی است

ندای هرمزگان – مرضیه دشتی
سمینار تخصصی بهره گیری از رویه تیر در حمل و نقل بین المللی جاده ای و ترکیبی با حضور فرامرزیان مدیر امور حمل و نقل بین المللی کارنه تیر اتاق بازرگانی ایران و فعالان اقتصادی در حوزه حمل و نقل استان هرمزگان با هدف سهولت و رفع موانع برگزار شد.
به گزارش ندای هرمزگان، مدیر امور حمل و نقل بین المللی کارنه تیر اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه سند بین المللی کارنه تیر در 78 کشور جهان از جمله ایران که بزرگترین مصرف کنده و صادر کننده کارنه تیر در سال 2021 بوده است، مورد استفاده قرار می گیرد، گفت: همکاری اتاق بازرگانی ایران با گمرک، وزارت راه و وزارت خارجه باعث شده برای چهار دوره پیاپی بتوانیم نماینده گمرک ایران در جریان رأی‌گیری کشورهای عضو کنوانسیون TIR سازمان ملل، به‌ عنوان عضو کمیته اجرایی تیر انتخاب شود.
بهنام فرامرزیان افزود: ایران همیشه یکی از کشورهای هدف بوده و در طرح های پایلوت بین المللی از جمله پروژه جهانی تیر الکترونیک حضور فعال داشته است اما به دلیل توقفی که ناشی از تحولات در بدنه گمرک و سامانه گمرک بود، کشورهایی مانند گرجستان، تونس، ترکیه، آذربایجان، قزاقستان و قرقیزستان از ما پیشی گرفتند و سیستم های الکترونیکی را نهایی کردند و دبیر اجرایی کمیته تیر طی نامه ای از ما درخواست کرده که فعالیت الکمترونیک را ادامه بدهید و اگر این کمیته آمادگی دارد کمک های فنی و مالی خود را برای جبران عقب ماندگی ارائه دهد؛ این در حالی است که ایران امکانات فنی فوق العاده ای دارد.
مدیر امور حمل و نقل بین المللی کارنه تیر اتاق بازرگانی ایران، امنیت و سرعت را دوویژگی کارنه تیر برشمرد و گفت: کارانه تیر به دلیل سرعت وامنیت بالا می تواند به‌راحتی مورد استفاده قرار بگیرد و امکانات سخت افزاری و نرم افزاری بین موسات ضامن وگمرکات را برای کشورها فراهم کرده است که در واقع این مکانیزم کمک می کند کشوزهای عضو کنوانسیون با آسودگی و امنیت خاطر از منافع این سند بهره برداری و استفاده کنند.
فرامرزیان، تصریح کرد: در سند بین المللی کارنه‌تیر، رویه بین المللی مطرح و اسناد را از شرکت حمل و نقل درخواست می کنند اما در رویه داخلی این اتفاق نمی افتد که باید این مشکل را حل کنیم.
وی، استان هرمزگان را یکی از استان های هدف ترانزیتی بین المللی عنوان و بیان کرد: هرمزگان به عنوان شاخ جنوبی دو کریدور شرق – غرب و شمال-جنوب نیاز به حمایت دستگاه های متولی دستگاه های متولی دارد که بخش خصوصی بتواند از این ظرفیت استفاده کند.
فرامزیان ادامه داد: اگر نتوانیم امکانات و زیرساخت های کارنه تیر را برای شرکت های حمل ونقل در بندر لنگه، شهید رجایی و بنادر جنوبی فراهم کنیم، این ظرفیت از منطقه گرفته می شود و به بندر گواتر می رود.
مدیر امور حمل و نقل بین المللی کارنه تیر اتاق بازرگانی ایران، خاطرنشان کرد: مسیر ایران برای ترانزیت کم هزینه تر است اما چون رویه به صورت شفاف نیست و در مسیرهای داخلی روند کارنه تیر پیاده سازی نمی شود، از ترانزیت مسیر ایران کمتر استقبال می شود.
وی ضمن اعلام امادگی بخش خصوصی به منظور تبادل اطلاعات و اسناد به منظور هم افزایی با بخش دولتی و پیاده سازی اهداف سند کارانه تیر، گفت: اقداماتی که در زمینه سامانه جامع وزارت صمت و سامانه جامع وزارت راه در حال انجام است باید در راستای حل مشکلات موجود باشد و این دو سامانه نباید در اینده باعث ایجاد تعارضات بین بخشی و بوجود امدن مشکلات جدید شود.
مدیر امور حمل و نقل بین المللی کارنه تیر اتاق بازرگانی ایران همچنین خاطرنشان کرد: اتاق بازرگانی هرمزگان تنها اتاق بین استان های کشور است که هم اکنون قادر است خدمات کارانه تیر را هم در سطح استان و هم به سایر استان ها ارائه دهد.
محمدرضا صفا در سمینار تخصصی بهره گیری از رویه تیر در حمل و نقل بین المللی جاده ای و ترکیبی که به همت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی هرمزگان و به مدت دو روز با حضور معاون نظارت بر ترانزیت گمرک ایران ، ناظر گمرکات و مدیرکل گمرک شهیدرجایی، مدیر امور حمل و نقل بین المللی کارنه تیر اتاق بازرگانی ایران، هیات رئیسه اتاق بازرگانی هرمزگان و جمعی از نمایندگان شرکت های فعال حمل و نقل بین المللی، صاحبان کالا، ترخیص کاران و کارگزارن گمرکی در سالن جلسات اتاق بازرگانی هرمزگان برگزار شدف گفت: واحد امور کارنه تیر این اتاق در دی ماه سال گذشته ضمن دریافت تاییده از سازمان جهانی ایرو و همچنین آموزش کارکنان این واحد توسط امور کارنه تیر اتاق ایران بازگشایی شد و از بهمن ماه سال گذشته فروش کارنه تیر و صدور گواهی قبولی آغاز شده است.
وی افزود: تا کنون بیش از ۳۰ کارنه شش و 16برگی توسط این واحد صادر شده و امیدواریم با ایجاد زیرساخت های لازم و همکاری گمرکات و دیگر نهادهای اجرایی با توجه به حجم گسترده ترانزیت این استان، صدور کارنه در این مرکز به بیش از سه‌هزار کارنه در سال برسد.
رییس اتاق بازرگانی هرمزگان ضمن قدردانی از بهنام فرامرزیان مدیر امور حمل و نقل بین المللی و کارنه تیراتاق ایران به منظور برپایی این واحد در استان و ارائه آموزش‌های لازم در راستای راه اندازی این مرکز، از ناظر گمرکات استان و پلیس امنیت اقتصادی هم در زمینه صدور کارنه قدردانی کرد و گفت: بندرعباس به عنوان یکی از مهمترین کریدورهای ترانزیت شمال – جنوب که به تمامی شاخه‌های دیگر در شمال – غرب و شمال- شرق نیز متصل است، دارای جایگاه حائز اهمیتی است که وجود پایگاهی برای ارائه خدمات کارنه تیر در این شهر میتواند قدمی بزرگی در تسریع امور حمل و نقل بین المللی محسوب شود.
وی خاطرنشان کرد: به دلیل عضویت اخیر عراق در کنوانسیون تیر، هم اکنون تمام کشورهای منطقه عضو این کنوانسیون هستند که ارزش افزوده استفاده از کارنه تیر نه تنها برای شرکت‌های حمل و نقل، بلکه برای صاحبان کالا هم بسیار چشمگیر است.
رییس اتاق بازرگانی هرمزگان، با اشاره به دغدغه اصلی بسیاری از فعالان حمل و نقل و صادرات یعنی وجود اطمینان خاطر به منظور تامین منافع و عدم تضییع حقوق آن ها، گفت: کارنه تیر می‌تواند این اطمینان را در راستای حفظ منافع صاحب کالا، گمرک و شرکت حمل و نقل تامین کند تا با نگاه اقتصادی جهان همسو باشیم.
وی تلاش کشورهای منطقه برای توسعه زیرساخت‌های گمرکی، بندری، جاده ای و ریلی را برهانی بر اهمیت ترانزیت و خدمات لجستیکی چندجانبه عنوان و بیان کرد: پیاده سازی و اجرای این زیرساخت ها در کشور ما مهم می تواند درآمد استان‌ها و دولت را به طور چشمگیری افزایش دهد.
صفا، با اشاره به فصل هفتم برنامه پنج ساله توسعه کشورو وظیفه دولت در راستای سیاست گذاری و برنامه ریزی در حوزه حمل و نقل، گفت: این مهم با همکاری نزدیک مراجع دولتی و بخش خصوصی باید به طور جدی مورد توجه و پیگیری قرار گیرد.
حسین عباس نژاد مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان در نشست هم اندیشی توسعه ترانزیت در کریدورهای مهم حمل ونقلی و تجاری تحت رویه تیر «TIR» که در سالن کنفرانس اتاق بازرگانی بندرعباس شد، ضمن ارائه آمار مقایسه ای از عملیات تخلیه و بارگیری در بندر شهید رجایی، گفت: در سال ۱۴۰۰، ۷۳ هزار و ۵۱۷ تُن و در سال ۱۴۰۱، ۷۶هزار و ۵۰۷ تن کالا تخلیه و بارگیری شده که با چهار درصد رشد و افزایش همراه بوده است.
وی ارائه تخفیف ۵۰ درصدی تعرفه برای کلیه کالاهای ترانزیت خارجی، اختصاص انبار عمومی و انبارهای اراضی پشتیبانی برای نگهداری کالاهای (ترانزیتی و گوگرد)، ارائه خدمات به کالاهای ترانزیتی در پایانه‌های اختصاصی صادرات و ترانزیت در اراضی پشتیبانی شامل ۱۳ قرارداد و ارائه خدمات ریلی از طریق ایجاد دسترسی خطوط ریلی به ورودی پایانه ها در بندر شهید رجایی را از جمله اقدامات انجام گرفته برای توسعه ترانزیت برشمرد و افزود: برون سپاری بسیاری از امورات دبیرخانه‌ای کریدورهای ترانزیتی همچون کریدور شمال – جنوب به بخش غیر دولتی با حفظ نظارت های دولتی مربوطه، هدف گذاری و برنامه ریزی در راستای افزایش سهم ترانزیت کالاهای کانتینری از قلمرو کشور، انجام برنامه ریزی و اتخاذ تمهیدات لازم به‌منظور ترغیب و توسعه متصدیان حمل و نقل چند وجهی در کشور، هدفمند نمودن تحقیقات ترانزیتی سازمان بنادر و دریانوردی، چابک سازی فرایند های درون بندری عملیات ترانزیت کالا و کانتینر و تعیین تعرفه واحد حمل و نقل چند وجهی و ترانزیت کالا از قلمرو کشور از جمله اقداماتی است که می تواند در راستای اهداف کمی حوزه ترانزیت کالا مؤثر باشد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان، امکانات و خدمات ریلی بندر شهید رجایی ریلی را هم مورد اشاره قرار داد و گفت: اتصال مستقیم بندررجایی به شبکه سراسری ریلی کشور ، خطوط ریلی کانتینری به طول شش کیلومتر، خطوط اختصاصی ریلی مواد و مشتقات نفتی به طول ۲ کیلومتر و اتصال به پالایشگاه های بزرگ کشور، خطوط اختصاصی ریلی تخلیه و بارگیری گندم به طول ۱.۲کیلومتر، خطوط اختصاصی ریلی اسکله‌ها و شناورها به طور ۲ کیلومتر، خطوط اختصاصی تخلیه مواد معدنی به طول شش‌کیلومتر، خط اختصاصی ریلی انبارها و کالاها به طول ۱۰کیلومتر، خط اختصاصی ریلی محوطه‌های بندری و بخش خصوصی به طول چهارکیلومتر، خطوط اختصاصی ریلی اصلی و معابر عمومی درون بندری به طول ۲۵ کیلومتر.
عباس نژاد، ظرفیت کانتینری فعلی بندر شهید رجایی را شش میلیون TEU عنوان و خاطرنشان کرد: با تکمیل فاز سوم طرح توسعه بندر شهید رجایی، ظرفیت کانتینری بندر به ۸ میلیون تن افزایش می یابد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان با بیان اینکه از مجموع ۳۰ کشور محصور در خشکی جهان، ۱۲ کشور در همسایگی ایران قرار گرفته اند، گفت: این کشورها برای رفع نیازمندی های خود به عبور از خاک ایران نیاز دارند و ایران به واسطه موقعیت جغرافیایی خود در مسیر چندین کریدور بین المللی و منطقه ای قرار گرفته است که کریدور شمال-جنوب، شرق-غرب، کریدورتراسیکا، کریدور KTAI+چین و کریدور ریلی سواحل شرقی دریای خزر می تواند ظرفیت مهمی برای کشور باشد.
حسین سعیدی ناظر گمرکات هرمزگان و مدیرکل گمرک بندر شهیدرجایی با اشاره به اهمیت «رویه کارنه تیر» در توسعه ترانزیت با توجه به موقعیت ویژه و قرار گرفتن در کریدورهای بین المللی، اظهار کرد: بر همین اساس جمهوری اسلامی ایران از مزایای بالقوه‌ و جایگاه ویژه ای در رویه TIRبرخوردار است که می‌تواند نقش پررنگی در تبادلات کالا بین کشورهای عضو ایفا کند.
وی افزود: البته دستیابی به مزایای این جایگاه مشروط بر این است که برنامه راهبردی توسعه مسیرهای ترانزیت چگونه تبیین، تدوین و عملیاتی شود.
ناظر گمرکات هرمزگان، ارائه خدمات ترانزیتی را از جمله مواردی برشمرد که می تواند علاوه بر تعریف ایران به عنوان یک عضو بازیگر موثر در عرصه اقتصاد بین الملل و یا در عرصه اقتصاد منطقه ای، منجر به نقش آفرینی ایران در اقتصاد و زنجیره تامین جهانی شود.
سعیدی، با اشاره به چالش‌ها و موانعی پیش روی تحقق این هدف، افزود: صنعت لجستیک و یا فقدان نظام لجستیک در کشور از جمله مواردی است که به عنوان یک عامل ضعف برای حمل و نقل بین المللی و چالشی برای سیستم حمل و نقل داخلی کشور محسوب می شود که منجر به از دست رفتن فرصت ها و افزایش هزینه های توزیع و ترانزیت کالا در کشور می‌شود.
مدیرکل گمرک شهید رجایی هرمزگان، تصریح کرد: سرمایه گذاری کشورهای همسایه از جمله عراق، افغانستان، پاکستان بر روی کریدورهای ترانزیت کالا و کریدور آسیای مرکزی می تواند به‌عنوان چالش جدی برای آینده ترانزیت ایران باشد که بالا بودن قیمت ناوگان در ایران، هزینه های واردات ناوگان تجاری به ایران و نگاه به ناوگان تجاری به عنوان خودروی سواری که عملاً منجر به رقابت نابرابر میان شرکت های رقیب در سایر کشورها با شرکت‌های حمل و نقل ایرانی می‌شود، از جمله عوامل مهم در عدم دستیابی به موفقیت چشمگیر ترانزیتی در سالیان اخیر بوده است.
وی، عدم هم افزایی سیستم های حمل و نقل خودرو، تحریم‌های ظالمانه علیه کشور و بالابودن هزینه های تجارت با ایران را دیگر موانع عدم توفیق بزرگ در حوزه ترانزیت کالا عنوان و بیان کردک مشکلات فرایندی و اجرایی در ارائه خدمات که به طور عمده ناشی از تعارضات بین بخشی است، از مشکلات دیگری است که به نظر می رسد با برنامه ریزی و سازماندهی فعالیت دستگاه‌های اجرایی مختلف، مشارکت و همکاری موثر بخش خصوصی و فعالان حمل و نقل، امکان رصد و پایش تحولات و ارائه راهکارهای مناسب برای بهبود و ارتقاء نقش کشور در این حوزه فراهم می شود .
حسن روحانی تازیانی نائب رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بندرعباس، الحاق ایران به کنوانسیون گمرکی مربوط به حمل و نقل بین‌المللی کالا(TIR) را به‌دلیل نیاز آن روز و شرایط استراتژیک کشور بیان و اظهار کرد: ایران جزء اولین کشورهایی بوده که به این کنوانسیون ملحق شده اما از این ظرفیت ترانزیت به‌درستی بهره برداری نشده است.
وی با اشاره به روند عملیاتی و سرمایه گذاری کشورهایی مانند ترکیه، عراق، امارات و پاکستان در حوزه ترانزیت و تعاریف برنامه های منسجم برای بخش دولتی و خصوصی، افزود: عملکرد جزیره‌ای هر یک از دستگاه های حاکمیتی در راستای منافع خود، عاملی بوده که نه تنها بخش ترانزیت، بلکه منافع ملی را تحت الشعاع قرار داده و به نوعی یک آسیب برای کشور تلقی می شود.نائب رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بندرعباس، فعال سازی بخش ترانزیت را مولد دیگر بخش ها هم برشمرد و گفت: اگر در حوزه ترانزیت کالا درست عمل می کردیم، کارخانه های خودروسازی و تولید کامیونت ایران می توانست خود را به عنوان یک صنعت موفق معرفی کند.
« کارنه تیر «TIR carnet» سندی است گمرکی که برای ترانزیت بین‌المللی کالا در چارچوب کنوانسیون تیر «TIR» در کشور مبدأ صادر می‌شود و به موجب آن کالا در وسیله نقلیه جاده‌ای به‌طور پلمپ شده از خاک کشورهای بین راه عبور می‌کند و تا مقصد نیازی به انجام تشریفات گمرکی مربوط به ترانزیت در مرزهای ورودی و خروجی این کشورها طبق قوانین داخلی آن‌ها نخواهد بود. »