دکتر صمیم ارزانی
منظور از سیاست انقباضی پولی چیست؟
هر زمان نرخ تورم از نرخ هدف‌گذاری شده بیشتر شود و سرعت رشد نقدینگی افزایش یابد، بانک مرکزی با استفاده از افزایش نرخ بهره، نرخ ذخایر قانونی و عرضه اوراق، نقدینگی یا پول را از سطح جامعه جمع‌آوری می‌کند. در این حالت افراد تمایل بسیاری به پس‌انداز خواهند داشت و مصرف خود را کاهش می‌دهند. بانک مرکزی در شرایط گفته شده، سیاست‌های انقباضی در پیش گرفته است. در زمان اعمال سیاست انقباضی تورم کنترل یافته، امکان اخذ تسهیلات دشوارتر و کاهش عرضه پول منجر به تقویت ارزش پول ملی خواهد شد.
منظور از سیاست انبساطی پولی چیست؟
در شرایط رکودی گرایش افراد به اخذ وام و تسهیلات کاهش می‌یابد و کسب و کارها کم‌رونق می‌شود. در این حالت بانک مرکزی با کاهش نرخ بهره و ذخایر قانونی و خرید اوراق از سطح جامعه، سطح نقدینگی و حجم پول در کشور را بیشتر می‌کند. شرایط فوق باعث می‌شود افراد به جای پس‌انداز، مصرف بیشتری داشته باشند. بنابراین رشد نقدینگی، نرخ تورم را افزایش می‌دهد. در این حالت جامعه به سمت رونق حرکت می‌کند. به این اقدامات بانک مرکزی، سیاست انبساطی گفته می‌شود. در زمان اعمال سیاست‌های انبساطی، ارزش پول ملی کشور کاهش می‌یابد.
