ندای هرمزگان- دکتر صمیم ارزانی
در سکوت شن های گرم سواحل هرمزگان لاک پشت های دریایی قرن هاست که چرخه زندگی خود را ادامه می دهند از خزیدن آرام نوزادان به سوی دریا تا بازگشت مادران برای تخمگذاری بر همان سواحلی که زاده شده اند. اما امروز این موجودات باستانی با تهدیدهایی بی سابقه روبه رو هستند در توسعه بی رویه سواحل قربانی نخست این زیستگاه ها هستند. هتل های بلندمرتبه اسکله های صنعتی و روشنایی های شبانه آرامش سواحل ماسه ای را برهم زده و مسیر مهاجرت لاک پشت ها را سد می کنند. از سوی دیگر آلودگی پلاستیکی بلایی خاموش است. کیسه های شناور شبیه عروس دریایی، طعمه مرگباری برای لاکپشت ها می شوند و تورهای رها شده در آب مانند دام هایی نامرئی آن ها را در اعماق گرفتار می سازند. فعالیت های صیادی نیز نقش خود را ایفا می کند لاک پشت هایی که به طور تصادفی در تورهای ماهیگیری گرفتار می شوند اغلب فرصت رسیدن به سطح آب برای تنفس را از دست می دهند. تغییرات اقلیمی اما پیچیده ترین چالش است گرمایش جهانی با تغییر دمای ماسه ها تعادل جنسیتی نوزادان را مختل کرده و زنجیره تولیدمثل را تهدید می کند در کنار این ها، شکار غیرقانونی برای مصرف گوشت و تجارت غیرمجاز لاک ها، هرچند کم رنگتر از گذشته، هنوز ادامه دارد.
راه نجات این چهره های خاموش دریاها ایجاد (مناطق حفاظت شده دریایی) با محدودیت فعالیت های انسانی، به عنوان اولین قدم است. کشورهایی مانند استرالیا و کاستاریکا ثابت کرده اند که احیای سواحل تخمگذاری با مشارکت جوامع محلی ممکن است. جایگزینی تورهای صیادی مجهز به (دستگاه های خروج لاکپشت) می تواند مرگ ومیر ناخواسته را تا ۹۷٪ کاهش دهد. مقابله با آلودگی پلاستیک نیز نیازمند تحول در سیاست های جهانی است؛ ممنوعیت تولید کیسه های پلاستیکی یکبارمصرف در کشورهایی مانند کنیا، نمونه موفقیتی است که قابل اتکاست. برنامه های پاکسازی سواحل با حضور داوطلبان ، از اندونزی تا مکزیک، الگویی برای هرمزگان می تواند باشد. همچنین، پروژه های مشارکتی برای آموزش صیادان محلی و تبدیل آنها به نگهبانان داوطلب لاکپشت ها، در مناطقی مانند هندوراس به ثمر نشسته است.
نکته کلیدی، پیوند حفاظت از لاکپشت ها با منافع اقتصادی جوامع است. توسعه اکوتوریسم مسئولانه، همچون برنامه های مشاهده لاک پشت ها در ماداگاسکار، نه تنها درآمدزاست، که انگیزه ای محلی برای حراست از این گونه ها ایجاد
می کند. از سوی دیگر، نقش پیمان های بین المللی مانند (کنوانسیون تجارت بین المللی گونه های در معرض خطر) در ممنوعیت خرید و فروش محصولات لاکپشت ها حیاتی است. اما شاید امیدوارکننده ترین خبر، توانایی شگفت انگیز طبیعت برای بهبود باشد؛ مطالعات نشان میدهد با حفاظت دقیق، جمعیت لاکپشت های سبز در جزایر هاوایی طی چهار دهه ۵۳٪ رشد داشته است. سرنوشت لاک پشت های هرمزگان نیز، در گرو تصمیم امروز ماست انتخاب بین پیشروی بی امان به سوی ساحل، یا جای ردپای سبک بچه لاک پشت ها بر ماسه ها تا نسل های آینده نیز شکوه بازگشت این موجودات به دریا را تماشا کنند.