هدی عطایی
هر ساله میلیون ها پرنده از سراسر جهان حرکت دسته جمعی خود را با تغییرات اقلیمی آغاز می کنند. این پدیده شگفت انگیز ذاتی مهاجرت پرندگان جهت تغذیه ، تولید مثل و بقا می باشد که درسال های اَخیر نگاهی ویژه به آن شده، به گونه ای که توجه ویژه صنعت توریسم و گردشگری سبز را به خود اختصاص داده که در این میان کشورهای توسعه یافته سهم ویژه ای از درآمد سالیانه خود را از طریق برنامه ریزی این شاخه از صنعت توریسم بدست می آورند و بخشی از سود آوری آن را جهت حراست و حفاظت ویژه از آن مکانها گذارده و سرمایه ریزی کرده اند . یکی از مکان های جاذب منحصر به فردی که این مسافران پرنده انتخاب می کنند، استان هرمزگان و نوار و خشکی و دریایی آن از منطقه حفاظت شده گنو گرفته تا پهنه های خلیج فارس و دریای عمان است که با اختصاص بیش از هزار کیلومتر پهنه ساحلی شرایط عرصه میزبانی از این پرندگان منحصر به فرد را فراهم کرده اند. از جنگل های مانگرو سواحل شنی و گِلی جزیره قشم و بندرجاسک و خمیر ،تا کلونی های پوشش گیاهی استپ گنو، اگر چه بیشترین جاذبه و پذیرا بودن این مسافران نوار دریایی و ساحلی خلیج فارس به خود اختصاص داده اما اکوسیستم و پوشش گیاهی گنو خالی از عریضه نیست! که با خشک سالی های متعدد و خشک شدن تالاب و دریاچه های فصلی استان های همجوار، از جاذبه های سفری است که این دسته از پرندگان ، مسیری طولانی را طی و برای سکنی بر می گزینند و به فراخور زمان مهاجرت، می تواند صنعت جذب گردشگر و توریسم خود را داشته باشد. صنعتی که امروزه در کشورهای توسعه یافته به خوبی از آن استفاده می شود که هم رونق اقتصادی برایشان به همراه داشته و هم آنکه فرهنگ حراست و حفاظت طبیعت را به شهروندان انتقال می دهند و دیگراینکه گونه های مهاجر جدید را شناسایی و معرفی می کنند؛ که اگر مدیریت گردشگری پایدار در کشور نهادینه شود و بخشی از سرمایه های آن جهت جذب، حفظ و ارتقاء این شاخه از صنعت گردشگری شود، با حفظ گونه ها، به تنوع پذیری این صنعت هم گماشته ایم ؛ اما رها سازی روزانه فاضلاب های خانگی به خلیج فارس و آلوده ساختن آب های ساحلی، به تخریب و نا ایمن کردن زیستگاه پرندگان و موجودات آبزی، که زنجیره تغذیه آنها بشمار می روند، به گونه ای منفی کمک کرده ایم؛ تا هر ساله از میزان مهاجرت و سکنی گزیدن این مسافران مهاجر کم و کم ترشود و با نامدیریتی خود نشان داده ایم که میزبان خوبی حتا برای زیست موقت آنها نبوده ایم! البته نبود قانون ویژه جهت حفاظت از گونه های مهاجر زیست محیطی راه را بر ساکنان اصلی این پهنه تنگ تر کرده، چرا که صرف نظر از رونق
« صنعت پرنده نگری » و ایجاد تفریح و تفرج گاه طبیعی و لذت بردن از آن،عمده دلیل مهاجرت این گونه ها که با سرد شدن هوا صورت میگیرد، تغذیه وبقاء می باشد ،که اگر این مهم میسر نشود بنای نابودی نسل آنها را فراهم کرده ایم. به طور مثال از گونه پرندگان آبزی و کنار آبزی که میزان مهاجرت آنها به پهنه سواحل خلیج فارس صورت می گیرد پرستو دریایی، فلامینگو آفریقایی و … .است که بدلیل مخاطرات زیستی پیش گفته، میزان مهاجرت آنها کم شده است؛ اما با حفاظت از محیط زیست به راحتی می توان هم از منابع ملی حراست کرد و هم به رونق این صنعت ؛ که در شرایطی که کشور با تحریم های متعدد روبرو است، به پویایی و اشتغال زایی مردم محلی کمک کرده و هم اینکه بر تعداد و تنوع گونه های مهاجر افزوده ایم و سهمی در حفظ حیات دیگر موجودات ساکن این کره خاکی، و در فرهنگ سازی حفاظت از آنها نقش عمده ای ایفا کرده ایم.