ندای هرمزگان-گروه اجتماعی
معاون آموزش، توانبخشی، سلامت خانواده انجمن اوتیسم ایران درباره راهاندازی مدرسه اجتماعی و شهروندی برای کودکان طیف اوتیسم با محوریت ارتقا و رشد مهارت های ارتباطی و اجتماعی آنها، توضیح داد.
سینا توکلی درباره مهم ترین چالش های افراد دارای اختلال طیف اتیسم متوسط و خفیف بالای ۷ سال، گفت: هنگامیکه این بچه ها به سن مدرسه میرسند، معمولاً در مدارس عادی، استثنایی یا اتیسم به تحصیل می پردازند. اما یکی از مسائل مهمی که در این سنین مطرح است این است که این افراد در گذراندن اوقات فراغت، مهارتهای اجتماعی و مهارت هایی مثل خرید کردن و… مشکل دارند. در پی اهمیت پرداختن به چالش های این سنین، سازمان ملل متحد شعار روز جهانی آگاهی بخشی اتیسم در سال ۲۰۲۰ را «گذر از کودکی به بزرگسالی» عنوان کرد. از این رو ما در تهران و سایر استان های کشور، دوره های آموزشی را برگزار کردیم تا بچه ها توانمندتر و مستقلتر شوند.
وی درباره ایده شکلگیری مدرسه تابستانه برای کودکان طیف اوتیسم، گفت: انجمن اتیسم ایران از سال ۱۳۹۵ اقدام به برگزاری دورههای آموزشی اجتماعی و شهروندی، ورزشی و هنری کرد. در سال ۱۳۹۹ نیز یک دوره آموزشی با عنوان «مدرسه استقلال» با محورهای ارتباطات و تعاملات اجتماعی، مهارتهای مالی و خرید کردن، استفاده از وسایل حملونقل عمومی، برنامهریزی روزانه، کار گروهی، مدیریت بحران، بلوغ و مسائل هیجانی برای بزرگسالان طیف اتیسم برگزار شد.
توکلی افزود: امسال نیز یک دورۀ آموزشی تابستانه متمرکز بر آموزش حمل ونقل عمومی، آشنایی با دنیای کتاب و کتابخوانی و مهارت های شناختی برگزار میشود. از آن جایی که با افزایش سن فرد دارای اختلال طیف اتیسم، حضور او در فضای بیرون از خانه گستردهتر و پررنگ تر می شود، آموزش مهارتهای اجتماعی اهمیت ویژهای پیدا میکند و این مسئله دغدغه بسیاری از خانواده هاست. در محیطهای آموزشی مثل مدارس، ممکن است فرصت مناسب برای آموزش این مهارتها به افراد دارای اختلال طیف اتیسم فراهم نباشد یا آموزشها در سطح تئوری باقی بمانند.
وی افزود: بهدلیل نقص در این مهارت ها و دیگر چالشهای مرتبط با بزرگسالی، ممکن است خانواده های دارای فرزند با اختلال طیف اتیسم نتوانند از منزل خارج شوند و تنها یا منزوی شوند. مدرسه تابستانه میتواند در قالب سرگرمی و در فضایی گروهی و دوستانه، کودکان و نوجوانان را به صورت عملی و کاربردی با مهارتهای مورد نیازشان آشنا کند. ما در انجمن اتیسم ایران تلاش میکنیم مجوزهای لازم را اخذ کنیم، همراه با درمانگران و مربیان در کنار بچهها باشیم و به هم ریختگیهایشان را مدیریت کنیم تا مسیر فراگیری مهارتها با سهولت بیشتری طی
شود.
توکلی تصریح کرد: مهارتهای موردنیاز برای کودکان و نوجوانان دارای اختلال طیف اتیسم متفاوت است و برای هر گروه ما اهداف متفاوتی را دنبال میکنیم. به همین خاطر بچهها را در دو رده سنی هفت تا ۱۲ سال و ۱۲ سال به بالا گروهبندی کردیم تا مطابق شرایط و نیازهای خود آموزش ببینند.
او ادامه داد: از آن جایی که اتیسم اختلالی همراه با نقص در ارتباطات و تعاملات است، فعالیتهای مدرسه تابستانه با محوریت ارتقا و رشد مهارتهای ارتباطی و اجتماعی بچهها در نظر گرفته شده اند. به عنوان مثال مهارتهای مورد نیاز برای خرید کردن، استفاده از پول و کارت بانکی، رعایت نوبت، درک خطر، خرید بلیت و استفاده از وسایل حملونقل عمومی (خرید بلیت در مترو، مسیریابی و استفاده از قطارها)، مهارتهایی هستند که انتظار داریم یک فرد به عنوان شهروند با آن ها آشنا باشد تا بتواند به صورت مستقل در جامعه حضور داشته باشد.
وی افزود: علاوه بر این موارد به مسائلی همچون تصمیمگیری، حل مسئله و خلاقیت نیز در قالب فعالیتهای مختلف پرداخته خواهد شد. هر دوره شامل چهار جلسه آموزشی بوده و حدوداً یک ماه زمان خواهد برد. هدف اصلی و بنیادین ما از ارائه این آموزشها، ارتقای مهارتها در افراد دارای اختلال طیف اتیسم و نهایتا تلفیق آنها در جامعه است.
بنابر اعلام روابط عمومی انجمن اوتیسم ایران، توکلی عنوان کرد: مدرسه تابستانه در حال حاضر فقط برای افراد ساکن تهران برگزار میشود، اما ما در ادامه و از فصل پاییز، یک دوره آموزشی ویژه نمایندگان انجمن اتیسم ایران در سایر استانها برگزار خواهیم کرد. در این دوره یک جمعبندی از پروتکلهای انتقال به بزرگسالی، شیوه اجرایی و تجربه برگزاری مدرسه تابستانه در تهران برای دو گروه سنی، به نمایندگان ارائه و از آنها حمایت میکنیم تا امکان برگزاری این رویداد در تمامی استانها فراهم شود.
او تصریح کرد: هدف ما این است که بتوانیم تا پایان سال در هر فصل یک دوره مدرسه اجتماعی و شهروندی را برای افراد دارای اختلال طیف اتیسم بالای هفت سال در تهران داشته باشیم. همچنین، همان طور که گفته شد امیدواریم دفاتر نمایندگی فعال انجمن اتیسم ایران در سایر استان ها نیز بتوانند براساس شیوه اجرایی و با حمایت ما این دوره ها را برای خانواده ها برگزار کنند.
به گفته توکلی؛ براساس پروتکل انتقال به بزرگسالی، ۱۰ جلد کتابچه با محوریت موضوعات گوناگونی ازجمله استقلال، مراقبت از خود، مهارتها و تعاملات اجتماعی، آراستگی و… تدوین و در سایت انجمن اتیسم ایران بارگذاری شده است. این کتابچه ها ویژه نوجوانان و والدین آنها تهیه شده و به صورت رایگان قابل دسترسی هستند.