شعاری زیبا ولی کشنده

م.موسوی
همواره بعد از انقلاب یک شعار زیبا و جذاب در دستور کار دولت ها قرار گرفت و آن برنامه ریزی برای کاهش وابستگی به نفت بود. شعاری زیبا که تا این لحظه نه تنها به کاهش وابستگی از نفت نیانجامیده که تورم کمر شکنی را برگرده مردم تحمیل کرده است، زیرا همه برنامه ها و طرح هایی که برای رسیدن به این مقصود، دولت ها یکی پس از دیگری ریختند، متاسفانه همه بیراهه ای بوده که به تورم فزاینده انجامیده و کاهش وابستگی از نفت را به شعاری برای دست بردن فزاینده به جیب مردم و کاهش هرچه بیشتر ارزش ریال در مقال دلار توسط دولت ها بوده است و بودجه سال 1403 نیز براساس نظرات اقتصاد دانان از نمونه های بارز این شعار در طی چهار دهه اخیر است. اما از ویژگی های بودجه یاد شده، در پس این شعار تکراری به حداکثر رساندن دست بردن به جیب مردم است که انتظار تورم حداکثری را دوجندان کرده است، از همین منظر است که بودجه سال آینده هشدار جدی را در پی داشته و منتقدان زیادی دارد، زیرا دولت به بهانه این که افزایش دستمزد‌ها بر تورم تاثیر گذار است، عدد ۱۸ درصد را تثبیت کرده و این در حالی است که ریشه تورم کشور «نرخ بالای کسری بودجه» است و ریشه کسری بودجه نیز انبوه ردیف‌های هزینه زائد و بی خاصیتی است که توسط افراد بانفوذ یا گروه و دسته‌های مختلف، به بودجه تحمیل شده است. و تعدادی از این شرایط ایجاد شده دارای منافع هستند. این شرایط در دورانی که درآمد‌های نفتی بالا بود، چندان بازتابی نداشت، اما اکنون که درآمد‌های نفتی بالایی نداریم و دولت هم نمی‌خواهد یا نمی‌تواند این ردیف‌های اضافی برداشت را حذف کند، تبدیل به کسری بودجه می‌شود که نتیجه‌ای جز افزایش نقدینگی و کسری بودجه ندارد؛ بنابراین علت تورم، روند فرایند فزاینده سالیانه رقم بودجه های این افراد یا نهادها به بودجه است نه افزایش دستمزده، زیرا با افزایش 18 تا 20 درصد سالیانه به حقوق ها از آن سودولت بنام مالیات تا 30 در صد از حقوقشان مالیات دریافت می کند؛ به معنای دیگر ده در صد بیشتر از آن که به حقوق ها افزوده است از جیب کارکنان و باز نشستگان برداشت می نماید، این منهای یک درصد مالیات بر ارزش افزوده و دیگر مالیات های مستقیم و غیر مستقیمی است که ازهر شهروندی در یافت می شود و عملا فاجعه ای در قشر حقوق بگیر و اصناف مختلف بوجود می آورد که نتایج آن تورم گسترده در همه سطوح است و صدای اقشار کم درآمد بویژه مستمری بگیران را به علت کاهش قدرت خرید در خواهد آورد .