ندای هرمزگان – خلیل بزرگمهر
عقربه های ساعت خبر از 02:02 بامداد می داد، هر چه ثانیه ها جلوتر می رفت، آرامش شب هم به لحظه پر تلاطم خود نزدیک تر می شد. دمای هوا در کانون زلزله 33 درجه سانتیگراد بروی دماسنج خودنمایی می کرد. رطوبت 77 درصدی هم نفس گیر بود و کمتر کسی را ترغیب به بیرون از منزل آن هم در این ساعت از شب با سرعت 10 درصدی باد می کرد.
شمارش معکوس از ساعت 2:2 بامداد بروی هفت تنظیم شده بود تا زمان به وقت زلزله، آژیر خطر را به صدا در آورد؛ هفت، شش، پنج، چهار، سه، دو، یک و در نهایت آنچه که انتظارش نمی رفت بوقوع پیوست؛ انگار زمین گهواره ای شده بود تا در نیمه های شب به جای طنین لالایی، آژیر خرابی به صدا در آورد. مردم، از غرب تا شرق هرمزگان تکانه های شدیدی را در لحظه 02:02:07 احساس کردند. با این تکانه آرامش نیمه شبی شان رنگ دگری به خود گرفت و 15 ثانیه ای را با خشم زمین سپری
کردند.
سراسیمه گی در وجود همه موج می زد، آپارتمان نشینان دلهره ای دو چندان از محکوم به ماندن در خانه تا توقف احتمالی زلزله تجربه می کردند. آن طرف ویلایی نشینان مسیر خروج را هموارتر برای خود می دیدند و نیم نگاهی به فرار دوخته بودند.
آرامش اولیه که برقرار شد پیام ها در شبکه های اجتماعی غلغله ای به پا کرده بودند که زلزله ای مهیب از سر آنها گذشته است. اما این پایان آرامش نبود و همه نگران از وارد آمدن خسارت به عزیز دیگری بودند. هر کدام به دنبال کانون زلزله می گشتند که با گذشت حدود شش دقیقه، مکان وقوع زلزله نزدیکی خمیر بروی سایت مرکز زلزله نگاری به نمایش در آمد. با مشخص شدن تقریبی محل زلزله، وقوع حادثه در نزدیکی بندرخمیر گزارش شد، اطلاعات قطره چکانی در شبکه های اجتماعی نیز دست به دست می شد. هر چه اطلاعات بیشتری منتشر می شد، امکان بحرانی بودن کانون زلزله را پرنگ تر می کرد. مطالب منتشره همگی خبر از وقوع یک زلزله شدید با احتمال خسارت بالای مالی و جانی می داد.
صدای سایه خش(سایه خوش) گویان کم کم بیشتر و بیشتر می شد. صدای زنان و مردانی در شبکه های اجتماعی منتشر می شد که خبر از تخریب بالای منازل مسکونی می داد. ندای کمک گویان نیز هر لحظه بیشر می شد. عقربه های ساعت که جلوتر می رفت حجم خرابی ها نیز نمایان تر می شد و علاوه بر خبر آسیب های مالی، آسیب های جانی نیز در خبرها مطرح بود.
منابع رسمی با احتیاط بیشتری خسارت های جانی اطلاع رسانی می کردند تا با بررسی دقیق تر بتوانند با قطعیت بیشتری اطلاع رسانی کنند.
منابع غیر رسمی در ابتدا خبر از فوت دو نفر در روستای سایه خوش می دادند و بالا رفتن شمار جان باختگان را محتمل می دانستند. درخواست امدادرسانی در بامداد شنبه باعث شد تا جمعیت زیادی از مناطق مختلف به سمت سابه خوش روانه شوند تا شاید بتوانند کمکی برای زلزله زدگان کرده باشند. با درخواست کمک های مردمی، ترافیک سنگینی به سمت روستای سایه خوش شکل گرفت. ستاد بحران به ریاست استاندار نیز همزمان با این اتفاق جلسه فوری برگزار کرد تا به یاری زلزله زدگان بشتابند.
تصاویر اولیه منتشر شده عمق بحران را بیش از پیش نمایان می کرد؛ در فاصله عبور حدود دو ساعت از زلزله دو بامداد مردم منطقه چندین پس لرزه را تجربه کردند. جمعیت بالایی از اطراف به سمت سایه خوش گسیل شده بود. در این حین که ساعت حدود چهار صبح بروی عقربه های ساعت نشان می داد بار دیگر زمین تکانه های شدیدی به خود گرفت. زلزله ای که زمان آن از زلزله اول نیز بیشتر و به بزرگی 6.1 ریشتر بود دیواره های سست شده سایه خوش را با خاک یکسان کرد تا از این روستا آواری بیش نماند. فرماندار لنگه نیز در تشریح جزئیات این زلزله اعلام کرد که با وقوع زلزله دوم تخریب 100 درصدی در سایه خوش اتفاق افتاد.
در زلزله دوم که مردم در خارج از منزل حضور داشتند هیچ گونه خسارت جانی رخ نداد و عمده خسارت وارده مالی بود. اما این زلزله در نهایت 5 کشته و 49 زخمی بر جای گذاشت.
در همین حال بسیاری از روستاهای نزدیک به مرکز زمین لرزه در منطقه دوآب بخش مهران به کلی تخریب شدهد و خانه قابل سکونت در این روستاها دیگر وجود ندارد.
روستاهای کورچی، حنادان، نرمستان، پشت مغ، تنب گرو و چاه خودرو به کلی تخریب شدهاند. تخریب در روستای سایه خوش نیز قابل توجه است و در روستای کنخ نیز چند خانه آسیب جدی دیده است.
با وقوع این زلزله تلاش برای امدادرسانی به طور ویژه آغاز شد. مهدی دوستی استاندار هرمزگان از ساعات اولیه در محل حضور پیدا کرد تا از نزدیک این حادثه را مدیریت کند. مدیران دستگاه های اجرایی نیز با حضور در سایه خوش از نزدیک حوادث حوزه خودشان را مدیریت کردند.
قطع برق که بیشتر خدمات را تحت تاثیر خود قرار داده بود نیز از زمان وقوع زلزله با ورود اکیپ اتفاقات برق در دستور کار قرار گرفت.
آب و فاضلاب هرمزگان نیز که با دستور ویژه وزیر نیرو خبر از فراهم کردن امکانات داده بود خبر داد که تمام تلاش برای تامین آب روستای زلزله زده به کار خواهد گرفت.
وارد مدار شدن سایت آب شیرین کن، حضور اکیپ اتفاقات، توزیع آب های بسته بندی و … از جمله اقداماتی بود که مدیرعامل آبفا در این بازدید به طور ویژه پیگری کرد.
دانشگاه علوم پزشکی نیز به منظور امداد رسانی به حادثه دیدگان تمام ظرفیت خود را برای امداد رسانی به کار گرفت و با اعزام پزشکان منخصص به بیمارستان بندرخمیر و اعزام آمبولانس به سایه خوش تلاش کرد خدمات لازم به ززله زدگان ارائه دهد.
با وقوع این زمین لرزه دولت نیز از پایتخت به رصد حادثه پرداخت. وزیر کشور نیز از طرف رئیس جمهور ماموریت یافت تا با سفر به هرمزگان از منطقه زلزله زده سایه خوش بازدید کند.
احمد وحیدی وزیر کشور که به مناطق زلزله زده غرب هرمزگان سفر کرده است، گفت: اغلب خانهها در روستای سایه خوش آسیب دیدهاند و آمار مصدومان بستری نیز 11 نفر است که 5 نفر نیز متأسفانه فوت شدهاند.
وی افزود: مسؤولان از همان لحظات اولیه پای کار آمده اند و استاندار نیز یک ساعت بعد در منطقه زلزله بوده اند و نماینده مجلس، فرمانده سپاه، فرماندهان نیروی انتظامی و دیگر مسؤولان امدادی و هلال احمر و بهداشت و درمان در منطقه حضور یافتند.
به گفته وحیدی، آوار برداری آغاز شده است و اولویت با وصل برق و آب است و نیز یکی دیگر از اولویتها تأمین وسایل سرمایشی برای چادرهای مردم است.
وزیر کشور بیان داشت: روستاها پراکنده هستند اما خسارت اصلی به روستای سایه خوش وارد شده است. وی تأکید کرد: هماهنگ شده تا کانکسهایی برای منطقه اعزام شود تا مشکل گرما کمتر شود.
دریایی، مدیرکل شیلات هرمزگان نیز با اشاره به زلزله روز گذشته افزود: در بررسی اولیه خسارات وارده به سایت پرورش میگو سایه خوش بسیار بالا و در حال حاضر نیاز فوری به تعمیر پایه های برق و ماشین آلات راه سازی است.
دبیر کل اتاق بازرگانی هرمزگان نیز گفت: اتاق بازرگانی هرمزگان با اهدا 12 کانکس برای اسکان مردم زلزله زده روستای سایه خوش از توابع بندر لنگه در بحث کمک به مردم آسیب دیده از زلزله پیشقدم شد.
رئیس کل دادگستری هرمزگان نیز از حضور پزشکی قانونی در روستای سایه خوش خبر داد تا روند خدمات رسانی تسهیل شود.
گفتنی است، بر اساس اعلام پزشکی قانونی در این حادثه 5 نفر با نام های مریم دهنوکوشکی، امیر محمدی، صابر رحیمی، عبدالله صحراگرد و آسیه بشوش جان باختند.