هدی عطایی
اسم جنگل و حفاظت از آن که می آید ذهن همگان به سمت جنگل های شمال می رود و کمتر کسی به فکر جنگل های زیبای جنوب یا حرا می افتد . جنگل های حرا یا مانگرو جنگل های مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری هستند که در مسیر خط استوا می رویند. درهم تنیدگی ریشه ها سطوح مقاومی از آنها برای رشد و پراکندگی یا گسترش بیشتر فراهم می کنند که تکیه گاهی برای رشد و ایستایی آنهاست. مانگروها ، جنگل های عظیم امتداد یافته نوار ساحلی و مصب ها هستند و نقش اساسی چون دیگر جنگل ها، در تولید اکسیژن و تعدیل آب و هوا و اکوسیستم منطقه در مبارزه با اثرات تخریب لایه ازن و اشعه های زیان بار خورشید و گازهای گلخانه ای دارند و از شرق دریای عمان (خلیج گواتر ) تا خلیج نای بند در غرب خلیج فارس، کشیده شده اند و عمدتا از دو گونه حرا Avicennia marina( حرا) که نام علمی این گونه به پاسداشت ابن سینا، گذارده شده و گونه دیگر (چندل ) Rhizophora mucronata نام دارد که در هرمزگان از بندرخمیر تا قشم پراکنده گی عمده یافته و تشکیل زیستگاه های منحصر به فردی داده اند که محل زیست بسیاری از گونه های دریایی از بی مهره گان تا انواع دیگر آبزیان است ازمرحله تخم ریزی تا سکونت و تولید مثل را در این زیست کره به خود اختصاص داده اند. مانند انواع گربه ماهیان چون گل خورک و مارماهیان دریایی تا حلزون و دوکفه ای ها و لاک پشت ها و پرندگانی چون حواصیل و انواع لک لک ها را می توان نام برد ؛ بخصوص آنکه قرارگیری منطقه تالاب «خوران» که بزرگترین تالاب دریایی خاورمیانه است و کهنسال ترین درخت حراء را در خود جای داده دلیلی دیگر بر ارزشمندی این ذخیره گاه زیستی افزوده؛ این منطقه در سال 1977 میلادی در فهرست آثار جهانی به عنوان یکی از ارزشمند ترین زیست کره های روی زمین ثبت جهانی شد و به دنبال آن در سال 1361 مانند دیگر مناطق به آثار حفاظت شده ملی کشور اضافه گردید. این جنگل های زیبای نوار ساحل جنوبی کشورمان در سالهای اخیر مورد توجه بسیاری از گردشگران واقع شده و به یکی از جاذبه های گردشگری منحصر به فرد تبدیل گردیده که علاقمندان طبیعت گرد زیادی را به خصوص درهنگام فصل مهاجرت پرندگان یا تخم ریزی لاک پشت های پوزه عقابی و…. که این مکان جاذب را، برای گردشگری خود برمی گزینند ؛ از سوی دیگر با توجه به ویژگی بارز این درختان که در مقابله با فرسایش جزر و مدی به صورت طبیعی فراهم می کنند، درجلوگیری از فرسایش خاک در مسیر ساحلی بندرعباس به صورت آزمایشی در نقاطی کاشته شدند که علاوه بر منظره دلنشین و زیبایی که برای رهگذران فراهم کرده ؛ بهتر از دیواره های سنگی موج شکن در جلوگیری از فرسایش جزر و مدی عمل می کنند و از لحاظ طبیعی، زیبایی ساحل را دو چندان کرده و آسیب کمتری را به محیط زیست دریا وارد می کنند واز روی دیگر، مامنی برای پرندگان و دیگر آبزیان تامین کرده است که از آن می توان برای صید تفریحی یک جاذبه تفریحی ساخت! با همه صحبت هایی که از ارزشمندی این جنگل های استوایی دریایی شد، به دلیل سودجویی قاچاق چیان ازچوب این درختان، تا تله گیری برای صید انواع کلونی های خاص جانوری و پرندگان ، متاسفانه از تراکم آنها کاسته شده ،چرا که برای این مناطق وسیع حفاظت شده ، تعداد محدودی محیط بان گماشته شده که در توان آنها با توجه به وسعت جنگل و آبهای فراگرفته دور تا دور آن، حراست یا حفاظت از جنگل ها به طور ایمن امکان پذیر نیست تا بتوان از دست درازی و تخریب بیشتر قاچاق چیان به طبیعت حرا کمتر کرد و محیطی امن برای تنوع و رشد بیشتر جامعه گیاهی و جانوری بوجود آورد و بر جاذبه های منحصر به فرد طبیعی استان که در فصول مختلف جاذبه توریستی خاص خود را به دنبال دارد ، داشته باشیم.سازمان محیط زیست هرمزگان باید تا دیر نشده برای حفاظت همه جانبه از این جنگل های منحصر به فرد هرمزگان ،تدبیری اساسی بیاندیشد.