سال ۱۴٠٠ و امیدها برای اجرایی شدن وعده های بر زمین مانده فرهنگی هرمزگان

ندای هرمزگان – کاظم گلخنی:
امروزه میزان گرایش به مطالعه از شاخص‌های مهم توسعه به شمار می‌رود. بررسی‌ها نشان می‌دهد مطالعه و کتاب خوانی در هرمزگان نیز همانند بیشتر نقاط کشور وضعیت مطلوبی ندارد و عمدتا مردم به سبب مشکلات اقتصادی موجود چندان اشتیاقی به مطالعه کتاب و رفتن به کتابخانه نشان نمی دهند. به گفته کارشناسان، گرانی کتاب، کمبود کتابخانه ها، رواج روز افزون فضای مجازی، نقش ضعیف خانواده ها و سیستم آموزشی کشورمان در تشویق کتابخوانی و کم کاری ادارات و نهادها در جهت حمایت های فرهنگی از کتابخانه ها از دلایل مهم دور شدن مردم از فرهنگ مطالعه است. در استان هرمزگان بیش از ۷۰ کتابخانه فعالیت می کند که حدود ۱۵ درصد از این کتابخانه ها مشارکتی و چندان فعال نیستند.
با این حال فضای مجازی اگرچه باعث دور ماندن عموم مردم از کتاب شده است اما در مقابل برای جذب کتاب دوستان و احیای برنامه کتابخوانی و اقدامات فرهنگی تاثیر متقابلی داشته و امروزه بسیاری از فرهنگ دوستان هرمزگانی با استفاده از فضای مجازی برنامه های فرهنگی ، کتابخانه ها و فرهنگ سراهای بندرعباس را اطلاع رسانی می نمایند.
شهر بندرعباس با جمعیتی بیش از ۷۰۰ هزار نفر از جمله کلان شهرهای مهمی است که از کمبود فضاهای فرهنگی رنج می برد و با وجود رشد جمعیت در این سالها اهتمام چندانی در توسعه کتابخانه نداشته است .
هم اکنون تعداد کتابخانه های عمومی فعال شهر بندرعباس به انگشتان دو دست هم نمی رسد ، مسئولان فرهنگی استان امیدوار بودند طی سالهای اخیر کتابخانه مرکزی شهر که طی ۱۰ سال گذشته فقط ۴۵ درصد رشد فیزیکی داشته به سرانجامی برسد اما این سازه نیمه تمام در ابعاد ۷ هکتار و در ۵ طبقه هنوز معطل بودجه مانده و به نوعی میتوان بزرگترین ناکامی فرهنگی استان قلمداد کرد.
علاوه بر نیمه کاره ماندن کتابخانه مرکزی ،نهاد کتابخانه های استان در ابتدای سال ۱۳۹۰ کتابخانه شهدا که از قدیمی ترین کتابخانه های بندرعباس محسوب میشد به دلیل قرار گرفتن در میانه بلوار ساحلی از دست داد ، این کتابخانه بزرگ به دلیل خطر تصادف عابرین و مشکلات دسترسی ابتدا قرار بود تخریب شود اما با مخالفت فرهنگ دوستان مدتها در بلاتکلیفی ماند تا اینکه شهرداری بندرعباس از مدتی قبل آن را تبدیل به فرهنگ سرا و پژوهشکده اسناد تاریخی نمود و در عوض شهرداری متعهد شد کتابخانه دیگری برای نهاد کتابخانه های استان ایجاد نماید که البته این وعده نیز تا کنون عملی نشده است.
در همین زمینه محمد ذاکری مدیر کل کتابخانه های عمومی استان هرمزگان در گفتگو با ندای هرمزگان بیان کرد: اداره کل راه و شهرسازی متعهد شده است تا پروژه نیمه تمام کتابخانه مرکزی بندرعباس را کامل کند. وی در ادامه به وضعیت کتابخانه شهدا نیز اشاره و بیان کرد : این کتابخانه هم اکنون در اختیار شهرداری است و شهرداری تعهد کرده بزودی کتابخانه دیگری به نهاد کتابخانه های استان واگذار کند ، محمد ذاکری با انتقاد از روند کند اقدامات انجام شده گفت : رضایتی از این شرایط ندارم، اما امیدوارم هر چه زودتر شهرداری و اداره کل راه شهرسازی به تعهدشان عمل کرده و کتابخانه های جدید را در اختیار ما قرار دهند.
در همین زمینه علی صادقی مدیر فنی و اجرایی اداره کل راه و شهرسازی استان بیان کرد، اینکه عنوان می شود سالهاست کتابخانه مرکزی نیمه کاره مانده به این خاطر است که مسئولان استان چند سالی به دنبال جذب سرمایه گذار بخش خصوصی برای تکمیل این طرح بزرگ فرهنگی بودند اما بخش خصوصی استقبال نکرد به همین خاطر اداره کل راه شهرسازی استان مجری این طرح شد و از سال ۹۷ با تامین اعتبار ۲۰ میلیارد ریالی طی قراردادی شرکت پیمانکار مشغول به تکمیل این طرح فرهنگی شده است.
علی صادقی افزود: تا قبل از واگذاری این طرح به اداره کل راه و شهرسازی فقط ۴۵ درصد این سازه تکمیل شده بود و هم اکنون شرکت پیمانکار در حال اجرای سفت کاری و ایجاد بنای ساختمان کتابخانه مرکزی است‌ .
مدیر فنی و اجرایی اداره کل راه و شهرسازی افزود: دقیقا نمی دانم چه زمانی کتاب خانه مرکزی کامل می شود، برای سالجاری فقط ۱۰ میلیارد ریال بودجه اختصاص یافته اما برای تکمیل شدن کامل این کتابخانه بزرگ به ۶۵ میلیارد ریال اعتبار نیاز است .
از فحوای کلام مدیر فنی اجرایی اداره کل راه و شهرسازی می توان دریافت که تکمیل شدن کتابخانه مرکزی در آینده نزدیک امکان پذیر نیست از این رو به سراغ وعده شهرداری رفتیم .
کتابخانه شهدا که حالا در اختیار شهرداری است به پژوهشکده اسناد تاریخی و فرهنگ سرای شهدا تبدیل شده است، در همین پیوند رامین آذرمهر مدیر این حوزه فرهنگی به همشهری گفته که پژوهشکده اسناد تاریخی بندرعباس با جذب فرهنگ دوستان و تاریخ پژوهان تاکنون بیش از ۳۰۰۰ هزار سند تاریخی ، عکس ، مقاله در مورد تاریخ استان و بندرعباس تهیه کرده است و بزودی نیز چندین کتاب در همین ارتباط منتشر می شود.
وی افزود : در این پژوهشکده به کمک نویسندگان و اهل قلم تا کنون دهها مطلب تاریخی تهیه و جلسات و پژوهش در این مرکز فرهنگی به صورت مداوم انجام می شود . آذرمهر افزود : در این مرکز فرهنگی علاوه بر فرهنگ سرا و پژوهشکده اسناد تاریخی قرار است بزودی کتابخانه تخصصی نیز ایجاد شود. وی با اشاره به تعهد شهرداری ، بیان کرد : قرار است شهرداری یک کتابخانه بجای کتابخانه شهدا تحویل نهاد کتابخانه های استان دهد ، به همین منظور زمینی در پارک شهید دباغیان اختصاص یافته و پیمانکار این طرح نیز مشخص شده است و به زودی کار ساخت این کتابخانه انجام می شود.
صرف نظر از همه ی جدل های رایج بر سر توسعه بیشتر فرهنگی مرکز استان
دغدغه ی قرار گرفتن تالار فرهنگی نیمه تمام در ساحل بندرعباس که موجب اعتراض مقامات قضایی استان در جهت حفظ حریم ساحل شده بود باعث شد تا استاندار هرمزگان جهت پیگیری راهی تهران شود تا در دیدار با وزیر ارشاد امیدها جهت تکمیل کتابخانه مرکزی و چندین طرح مهم قرهنگی دیگر هم زنده شود
همتی استاندار هرمزگان در تهران با سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، جهت تعیین تکلیف تالار فرهنگی بندرعباس و شروع مجدد آغاز عملیات اجرایی آن دیدار و گفت و گو کرد.
همتی ضمن قدردانی از اقدام شایسته و قابل قدردانی دستگاه قضایی در راستای تحقق مطالبه و دغدغه اهالی فرهنگ و هنر، تصریح کرد: حمایت ویژه رییس کل دادگستری هرمزگان و دادستان مرکز استان با تفسیر درست از قانون موجب شد که علاوه بر پیشگیری از هدر رفت بیت المال، دغدغه و مطالبه اهالی فرهنگ و هنر در خصوص تالار مرکزی بندرعباس رفع شود.
استاندار هرمزگان که با هدف تعیین تکلیف تالار فرهنگی با وزیر فرهنگ و ارشاد دیدار داشت از این فرصت استفاده کرد و سایر مسایل و مطالبات حوزه فرهنگی را نیز مطرح کرد.
وی با بیان اینکه اینکه گذر فرهنگی در محدوده های تاریخی و گردشگری شهر بندرعباس می تواند به رونق گردشگری و توسعه فعالیت های فرهنگی منجر شود، گفت: ایجاد گذر فرهنگی در محدوده برکه های باران بندرعباس در دستور کار قرار دارد که نیازمند حمایت ویژه از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
وی ادامه داد: ایجاد این گذرگاه در راستای ارتقاء رضایت هنرمندان، درآمدزایی و ایجاد اشتغال برای این قشر فرهیخته مؤثر خواهد بود.
همتی ضمن قدردانی از اقدامات انجام شده، با اشاره به لزوم توسعه زیرساخت های فرهنگی در هرمزگان، خواستار تخصیص اعتبار لازم به منظور تکمیل پروژه‌های نیمه تمام فرهنگی با توجه به سال پایانی خدمت رسانی دولت تدبیر و امید به مردم هرمزگان شد و گفت: علی رغم اقدامات خوبی که در این حوزه به‌ویژه طی چند سال اخیر در استان انجام شده است، اما پروژه کتابخانه مرکزی که در دولت نهم عملیات اجرایی آن آغاز شده و اعتبارات مناسبی هم طی این سال ها به آن تخصیص پیدا کرده، با توجه به مساحت زیاد پروژه، نیازمند اعتبارات ویژه برای تکمیل شدن است که اگر به سرانجام برسد، می توان از آن به عنوان یک کار ماندگار حوزه کتابخانه ای کشور یاد کرد.
استاندار هرمزگان تاکید کرد: تکمیل کتابخانه مرکزی بندرعباس، مجتمع فرهنگی ابوموسی و تکمیل مجتمع فرهنگی هنری میناب در اولویت تخصیص اعتبار قرار دارد.
سیدعباس صالحی امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این نشست ضمن قدردانی از اهتمام استاندار هرمزگان و مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص توسعه زیرساخت های فرهنگی، بیان داشت: اقدامات خوبی در حوزه زیرساختی در هرمزگان انجام شده که ساخت پلاتو و نگارخانه در چهار شهرستان هرمزگان به عنوان جدیدترین اقدامات این حوزه قابل تقدیر است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دیدار با درخواست استاندار هرمزگان مبنی بر تخصیص اعتبار ویژه به منظور تکمیل پروژه کتابخانه مرکزی بندرعباس، مجتمع فرهنگی هنری ابوموسی و تکمیل مجتمع فرهنگی هنری میناب و همچنین حمایت ویژه اعتباری از «هفته هرمزگان» و ایجاد «گذر فرهنگی» در بندرعباس موافقت کرد.
با این اوصاف شاید در سال ۱۴٠٠ نارضایتی محمد ذاکری مدیر کل کتابخانه های عمومی استان از وعده های بر زمین مانده فروکش کند.
به گفته وی ، ۵۰ نقطه در شهرستان بندرعباس نیازمند احداث و راه اندازی کتابخانه است، ذاکری افزود: در شهر بندرعباس، ۲۲ نقطه برای ایجاد کتابخانه شناسایی شده که شهرک پیامبر اعظم (ص)، محله نخل ناخدا، شهرکهای توحید، نبوت، سجادیه، محله چاهستانیها، خواجه عطا، داماهی، نایبند شمالی و جنوبی از جمله این مناطق هستند.