ندای هرمزگان-گروه سیاسی
حدود 15 روز پیش تعدادی سودجو در سودای پیمودن « ره صدساله در یک شب»! و بی توجه به فرهنگ و هویت تاریخی این سرزمین، به جان « قلعه اله وردی خان» بشاگرد افتادند و با انجام حفاری های غیر مجاز و غیر کارشناسی، تلاش کردند تا دفینه و گنج های احتمالی دفن شده را از دل خاک بیرون کشیده و به یغما ببرند و « مجلس آرای محفل بیگانگان و غریبه ها» باشند! اما خوشبختانه این حفاریها بی نتیجه بوده و « حرامی ها» به کاهدان زده بودند و به ناچار دست خالی هم بازگشتند اما این جسارت و توهین به فرهنگ و تاریخ این دیار بی پاسخ نماند و مسولان برای حفاران غیرمجاز این اثر تاریخی پرونده قضایی تشکیل دادند.
بر اساس گزارش های دریافتی از بشاگرد و شهر گوهران ، چندی قبل دوستداران میراث فرهنگی بشاگرد از حفاری غیر مجاز در یکی از محوطههای قلعه « قلعه اله وردی خان» خبر دادند. براساس این گزارش، فاصله این منطقه از فرمانداری و اداره کل میراث فرهنگی هرمزگان ونیز سختگذر بودن مسیر، موجب می شد تا افراد سودجو در سودای دستیابی به اشیای تاریخی و عتیقه، دست به جست و جو در محوطه این قلعه تاریخی بزنند.
در رابطه با دستبرد به این قلعه شگفتانگیز، رییس شورای اسلامی شهرستان بشاگرد گفت: حدود ۲۰ روز پیش عدهای ناشناس با انگیزه سرقت آثار تاریخی احتمالی، به صورت غیرمجاز اقدام به حفاری کرده و گودالی به عمق سه متر داخل محوطه این قلعه حفر کردهاند
حسن باقری افزود: به علت نبود اداره یا نمایندگی میراث فرهنگی در شهرستان بشاگرد و همچنین گشت حفاظت از آثار تاریخی هنوز ابعاد دستبرد و خسارات به این قلعه تاریخی به صورت دقیق ارزیابی نشده است.
وی با بیان این که « سارقانِ آثار تاریخی، در نبود مرکزی برای حفاظت از این آثار، هر از چندی اقدام به حفاری و تخریب قبرستانهای قدیمی در این شهرستان میکنند» تصریح کرد: قلعه اللهوردی خان سال ۱۳۸۶ در فهرست آثار ملی ثبت شد و درحال حاضر به علت مرمت نشدن، درخطر تخریب است.
این گزارش حاکی است، شهرستان بشاگرد اداره یا نمایندگی میراث فرهنگی ندارد و این مساله کار رسیدگی به بناهای تاریخی این شهرستان را سختتر کرده است.
در همین ارتباط، معاون میراث فرهنگی ادارهکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی هرمزگان نیز با اشاره به تایید حفاری غیرمجاز قلعه الله وردی خان بشاگرد، گفت: در پی انجام اقدامات تامینی و بازدید میدانی، یک مورد حفاری غیرمجاز پیرامون قلعه گوهران بشاگرد شناسایی شد که هم اکنون برای حفاران غیرمجاز این اثر تاریخی پرونده قضایی تشکیل شده است.
سپهر زارعی در این راستا با اشاره به این که براساس بررسیهای انجامشده، در این حفاری غیرمجاز، آسیبی به قلعه وارد نشده است، اظهار کرد: حفاری در محوطه باستانی انجام نشده و لایههای فرهنگی نیز آسیب ندیده است و خوشبختانه عاملان حفاری به اشیاء فرهنگی نیز دست نیافتهاند.
وی با اشاره به این که براساس ماده واحده ۵۶۲ قانون مجازات اسلامی هرگونه حفاری و کاوش به قصد به دست آوردن اموال تاریخی و فرهنگی ممنوع بوده است، تصریح کرد: بر همین اساس، مرتکب به حبس ۶ ماه تا سه سال و ضبط اموال و اشیای کشف شده و پرداخت خسارت وارد به آثار تاریخی محکوم خواهد شد.
معاون میراثفرهنگی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی هرمزگان عنوان کرد: به همین منظور پرونده قضایی تشکیلشده و موضوع برای اقدامات بعدی قضایی در دست پیگیری است.
زارعی با بیان این که به دلیل کمبود اعتبارات در حوزه مرمت، این بنا در سالهای اخیر مرمت نشده است، گفت: برای مرمت این بنای تاریخی از محل اعتبارات ملی و استانی درخواست تامین اعتبار شده که تاکنون اعتباری برای این بنا تخصیص داده نشده است و امیدواریم باتوجه به تشکیل انجمن خیران میراث فرهنگی استان هرمزگان، بتوانیم برای مرمت این اثر تاریخی تامین منابع کنیم.
این مسئول با بیان این که در استان هرمزگان بیش از یک هزار اثر تاریخی شناساییشده وجود دارد و ۳۰۸ اثر غیرمنقول در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است، افزود: باتوجه قرارگیری آثار در مکانهای دورافتاده و سخت گذر و همچنین به علت کمبود نیروی انسانی، امکان نظارت بر همه آثار تاریخی نیست.
زارعی افزود: در همین راستا با تشکیل انجمنهای میراثفرهنگی در شهرستانها به ریاست فرمانداران این موضوع در دست پیگیری
است.
گفتنی است، این بنای تاریخی «کاربرد نظامی» داشته و سه ضلع آن پرتگاه و در ضلع دیگرنیز خندقی بزرگ با عمق ۶۰ متر وجود داشته است تا از ورود دشمن به داخل قلعه جلوگیری شود و درواقع تنها راه ورود به این قلعه، ضلع شرقی آن می باشد.
«گوهران» در گذشته همواره مورد هجوم دشمنان قرار میگرفت و به همین علت، خانهای گوهران دستور ساخت این بنای مستحکم را دادند تا بتوانند از خود و خانواده حکومت و شهرشان دفاع کنند.
قلعه تاریخی گوهران از آثار به جا مانده از دوران قاجار در منطقه بشاگرد و بر فراز تپهای، به دست معماران بومی ساخته شده و دارای یک حسینیه و مسجد است.
ملات و مصالح به کار رفته در این بنا گِل و سنگ است و قلعه گوهران واقع در شهرستان بشاگرد در شرق استان هرمزگان است اما یکی از مکان های ناشناخته این منطقه جنوبی به شمار میرود.