امیرحسین والا
تعطیلات نوروزی به نیمههای خود رسیده بود که اعلام شد مدارس ِسراسر کشور از روز 14 فروردین 1401 حضوری خواهند شد. بسیاری از خانوادهها با شنیدن این خبر، نگران شدند و برخی این رُخداد را چندان جدی نگرفتند، اما با پایان یافتن تعطیلات، بر همگان مسجل شد که آموزش و پرورش کاملا مصمم است تا در ایام کوتاه ِباقیمانده سال ِتحصیلی، تمامی مقاطع مدارس را به صورت حضوری برگزار نماید. اگرچه این تصمیم با مخالفت گسترده اکثریت جامعه روبهرو گردید اما با ادبیات تهدیدگونهای که در قالب پیامک برای تحریک خانوادهها به منظور حضور دانش آموزان در مدارس استفاده شد، برخی ناگزیر گردیدند تا فرزندانشان را به مدارس بفرستند درحالیکه همچنان از شیوع گسترده بیماری کرونا و پیک های جدید ِ وعده داده شده، بیمناک بودند.
این نگرانی به حق و منطقی در شهرهای ِجنوبی و گرمسیر ِکشور از جمله بندرعباس بیشتر به چشم میخورد، زیرا نخست تمامی مدارس از ابتدای سال ِجدید برای اِسکان ِمهمانهای نوروزی استفاده شده بودند و از لحاظ بهداشتی در شرایط نامناسبی قرار داشتند و با توجه به بازدیدهای میدانی انجام شده و اشتراک ِمشاهدات، وعدههای مسئولین برای ضدعفونی کردن کامل محیطهای آموزشی به درستی محقق نشده که این مساله نیز به صورت جدی نیاز به پیگیری دارد.
مساله نگران کننده دیگر، گرمای شدید و رطوبت بالای هواست که در سالهای گذشته به طورعادی باعث پدید آمدن مشکلات تنفسی و بیماریهایی مانند اسهال و استفراغ در کودکان میشده است. استفاده از ماسک برای کودکان و نوجوانان آن هم در فضای بسته کلاسها که تهویه مناسبی ندارند، بدون تردید این مشکل را دو چندان خواهد کرد. تصمیم حضوری شدن مدارس در ماه پایانی سال، باز هم این گُمان را تقویت میکند که دستاندرکاران ِپایتختنشین، اساس تصمیات ِخود را برپایه شرایط قابل مشاهده در پایتخت قرار میدهند و کمترین توجهی به نقاط دور از مرکز چون بندرعباس ندارند که این نکته اهمیت وظیفه نمایندگان محترم مردم استان را در مجلس شورای اسلامی بیشتر میکند و این انتظار میرود که نمایندگان هرچه سریعتر برای جلوگیری از بُروز یک رُخداد دردناک، ورود کنند.
بر اساس مشاهده عینی، بسیاری از دستگاههای خنک کننده مدارس، فرسوده هستند و در سه سال گذشته، به درستی سرویس نشدهاند که این مساله نیز به بروز احتمالی اتفاقات غیرقابل پیش بینی خواهد افزود. از سوی دیگر طبق روال عادی، سال تحصیلی ِمناطق گرمسیری از جمله بندرعباس در ماه اردیبهشت به پایان میرسد و با توجه به همزمانی این اتفاق با ماه مبارک رمضان، که در تمام کشورهای اسلامی نگاه ویژهای به این ماه میشود، اصرار برخی از مسئولین مبنی بر کشاندن دانش آموزان به مدارس در این برهه، کمی دور از منطق به نظر میرسد.
در هفته نخست از حضوری شدن مدارس، طبق اطلاعات به دست آمده درصد قابل توجهی از دانشآموزان حتی معلمان دچار بیماری شدهاند که این مساله نه تنها برای سلامت آنها و دیگران مخاطرهانگیز خواهد بود، بلکه اصل ِآموزش را در این ماه ِ پایانی سال زیر سوال میبرد و شرایط را برای دانشآموزان، معلمان و حتی خانواده های شان که بخش قابل توجهی از جامعه هستند، بحرانی میسازد.
در این بین با توجه به اعتراض گسترده والدین و معلمان و تصریح برخی از کارشناسان اهل فن، مبنی بر خطرناک بودن حضور دانش آموزان در این دوره زمانی که ممکن است سبب بروز پیک جدیدی از بیماری کرونا گردد، برخی از دست اندرکاران مدارس، بدون توجه به شرایط خاص جامعه با این عُذر که ما وضعکننده این قانون ِاشتباه نیستیم و تنها مجری آن هستیم و با ادبیاتی غیرمُتِعارف و ناصحیح، سعی دارند با تهدید به محرومیت ِدانشآموزان از تحصیل و ایجاد رُعب در دل آنها و برخوردهای خشونتبارِ کلامی با خانوادهها، سعی در تحریک ِوالدین به حضور در مدرسه داشته باشند و همچنین با تفسیرهای ِنسنجیده و سخنان نادرست، به گونهای اشتباه، جلوه دهند که در نزدیک به گذشت سه سال، معلمان ِدلسوز و متعهد در شیوه آموزش ِبرخط، تلاش و مجاهدتی نداشتهاند و تنها از طریق ِحضور در مدرسه در یک ماه پایانی است که کار دانش آموزان به سرانجام خواهد رسید. بدیهی ست که باید برای این دست از افراد به طور شفاف شرح داد که هر قانونی برای امنیت جامعه و حفاظت از سلامت آحاد مختلف وضع میشود و به هیچ شکل نباید از قانون برای سوءاستفاده از دیدگاه ِفردی و تحت فشار گذاشتن افراد برای تحمیل تمایلات شخصی بهره بُرد که در چنین حالتی بدیهی است که هیچ ماموری، هیچگاه معذور نیست و نخواهد بود و بدون شک در زمان مقتضی باید پاسخگوی عواقب تصمیم یا رفتار خود باشد. اگرچه دور از انصاف است که در این شرایط خاص و بحرانی، تدبیر ِبسیاری از مدیران ِکاربلد و باتجربه مدارس نادیده انگاشته شود که با درک درست از شرایط و مدیریت ِصحیح بحران، در این مورد، ضمن همدلی با دانشآموزان و همراهی با معلمان دلسوز، به خوبی دریافتهاند که مساله اصلی امروز ِ جامعه، سلامت ِ دانشآموزان است و آموزش تنها در کنار پرورش و اخلاق ِ صحیح و حسنه میتواند تاثیرگذار و ارزشمند باشد.