هدی عطایی
اُزن و حفاظت از این لایه مهم حیاتی از آنجا قوت گرفت که گروهی از دانشمندان به طوراتفاقی در دهه 1987 میلادی پی بردند که مساحت قابل توجهی از این لایه در منطقه جنوبگان (قاره قطب جنوب) به شدت تخریب شده و هشدار داند که گسترش این حفره، حیات ساکنان کره زمین به مخاطره
می اندازد. آنها اعلام کردند گازهای کلروفلوئوروکربن که اثر گلخانه‌ای دارند، مسبب ایجاد این سوراخ یا حفره مرگ‌آورهستند؛ گازهایی که عمدتاً موارد مصرف آنها در یخچال‌ها و دیگر سازه‌های سرمایشی، برخی افشانه‌ها و مواد ضد عفونی‌کننده بود. وضعیت چنان بحرانی بود که اعلام کردند در صورت تداوم روند تخریبی ،این گازها قادرند تا سال ۲۰۵۰ لایه اُزن را کاملاً نابود کرده و شیوع انواع بیماری سرطانی پوستی که در آن سال ها شدت گرفته را از آستانه‌ی خطرناک و برگشت‌ناپذیر عبور دهد.این باعث شد از کشورها بخواهند تا در نجات و ترمیم لایه اُزن مراتب همکاری را داشته باشند که این همکاری بین دولت ها به صورت کنوانسیون (معاهده بین المللی) نوشته شد که ایران یکی از امضا کنندگان و متعهدان به اجراء آن است و حتا در این راه مورد تشویق سازمان قرار گرفت . تصویب این معاهده به روز جهانی حفاظت از لایه اُزن نامگذاری شد. اُزن از ترکیب سه مولکول اکسیژن که در لایه ای از جو به نام استراتوسفر قرار دارد تشکیل شده ؛این لایه ضخامت تقریبی15-30 کیلومتر از جو زمین راشامل می شود که درنقاطی از کره زمین ضخامت آن کمتر است.با رشد جمعیت که صنایع مختلف غذایی، کشاورزی و کارخانه ای به کمک جبران و رفع نیازهای بشری آمدند و چرخه افزایش تولید مواد تراریخته و مواد حاصل از سوخت کارخانجات تولید مواد سرمایشی یخچال ها و مصرف بی رویه ی آفت کش ها و تولیدات صنعتی و …. باعث آزاد شدن گاز های سمی و خطرناکی چون کلر و برم می شوند که این گازهای گلخانه ای ،پس از آزاد شدن به جو می روند و باعث از بین رفتن لایه اُزن شده که ایمنی موجودات زیست کره را به مخاطره می اندازند که متاسفانه روند رو به رشد انواع بیماریهای سرطانی پوست ،آب مروارید ، وحتا انقراض جامعه ای از گیاهان و موجودات ارزشمند خشکزی و دریایی گواه این مطب است این ها و فراتر از این نوشتار نشان دهنده اهمیت محافظت از این لایه حیاتی برای بقا را نشان
می دهد و این با حمایت و مشارکت بیشتر میان مردم و مشاغل و دولت ها است که با آموزش به استفاده کمتر ما از مواد شیمیایی و کارخانه ای ، آفت کش ها افشانه ها…؛رو آوردن بیشتر به محصولات گلخانه‌ای و ارگانیک و استفاده از مواد مصرفی الکترونیک ایمن که با گرمازایی کمتر و سطوح انرژی پایین سهم بیشتری را در حفاظت از این لایه حیاتی ایفا کنیم.
